Het is donderdagavond 23 november 2017 en na een dag vol presentaties, discussies en ideeën over Mobile Health (M-health), Technologische ontwikkelingen voor ouderen en de rol van big data in de gezondheidzorg, loop ik de Jaarbeurs Utrecht uit. Op weg naar mijn fiets vraag ik mij af hoe Dirk Jansen, de gepensioneerde M-health ambassadeur uit mijn eerdere blog, zou terugkijken op het Mobile Health Congres 2017. Zou hij net als ik dolenthousiast zijn over de ontwikkelingen die de gezondheidzorg de komende jaren gaat doormaken door Mobile Health? Zou hij zich per direct laten omscholen tot Tablet Coach? Of zou Dirk Jansen zien dat er een groot gat ligt tussen techneuten en gebruikers?
Marketing, de missing link?
Wellicht komt het door mijn marketingbril dat ik te graag wil zien dat marketing een cruciale rol kan spelen in het vergroten van het gebruik van mobiele en elektronische instrumenten in de gezondheidszorg. Echter vanaf de eerste sessie tot aan het slot debat is het verschil tussen de perceptie van ontwikkelaars en uiteindelijke gebruikers een onderwerp dat meer aandacht zou moeten krijgen.
Roy Beumers, Manager Innovation & Funding Zuyderland, trapt het congres OuderenTECH af als spreker met een aantal voorbeelden van succes en falen in de zorgcontext tijdens zijn betoog over waarom de praktijk niet zo werkt als de theorie betoogt. In de setting van Zuyderland komen zorgdiensten, ouderen en M-Health samen. De knappe koppen die IT gerelateerde producten bouwen, stemmen dit inmiddels af op de gebruiker. Tegenwoordig is de implementatie van deze innovatieve producten pas af, als de eindgebruiker aangeeft dat het klaar is. Een proces dat niet vanzelf gaat, geeft Roy Beumers aan. Ook is de taal die beide groepen spreken een wereld van uitersten. Het begrip service kent bijvoorbeeld verschillende definities. Waar techneuten het zien als de dienst de app of het instrument levert ziet de zorginstelling het als de dienst die het haar klanten geeft. Verder wees Roy Beumers op het feit dat voor een succesvolle implementatie 25% te wijden is aan de techniek en 75% aan menselijke elementen, een statement dat later op de dag in de vorm van een quote van Ben Tiggelaar nogmaals voorbijkwam.
Geja Langerveld, programmamanager AAL (Active & Assisted Living) Nederland, ZonMw vult Roy Beumers even later aan en stelde dat de jonge generatie druk bezig is met zorg voor ouderen. Echter gebeurt dit niet op maat van de behoefte van deze groep mensen. Daarbij tekende Geja Langerveld terecht op dat ouderen geen homogene groep zijn. Door deze mensen simpelweg te definiëren als een groep maken we het onszelf alleen maar lastig. Innovatieve oplossingen zijn bijvoorbeeld niet relevant voor iedere 55-plusser. Verder moet er worden aangemerkt dat er veel verschillende zorgvragen zijn onder ouderen en daarbij ook een ruime keus aan antwoorden. Nog voor de eerste koffiepauze was het al duidelijk: het begrijpen en doorgronden van de doelgroep met haar latente en huidige behoefte is cruciaal. Juist daar ligt een belangrijke taak voor marketing professionals in de zorg context.
De uitspraak van de dag
Tijdens het congres hoorde ik meerdere mooie uitspraken. Eén bleef beklijven, waar op ik op de fiets naar huis nog eens aan terug dacht. Deze uitspraak raakte mij omdat hij mooi, grappig maar vooral in lijn met de praktijk is. De uitspraak is gedaan door Chris Flim, beleidsmedeweker innovatie bij het Ministerie van VWS. Chris Flim vertelde dat onderzoek laat zien dat veel ouderen voorstander zijn van ondersteuning. Echter als mensen gevraagd worden of ze de intentie hebben de app te gebruiken dan reageren ze, “natuurlijk is het handig, maar niet voor mij, maar voor mijn zus!” De uitspraak laat zien dat er weerstand is tegenover M-Health.
Niet lang na de uitspraak van Chris Flim volgde een mooi praktijkvoorbeeld. Deze kwam uit de presentatie over Sensara HomeCare preventie en passieve alarmering. De case betreft het ondersteunen van alleenwonende ouderen en door samenwerking tussen zorginstelling, gemeente, verzekeraar en technologie de schotten in de zorg te ontbreken. Een mooi initiatief naar mijn idee! Ook hier kwam de reactie van de gebruiker aanbod. Ook deze was in eerste instantie defensief. Mensen reageerde met “ik heb geen hulp nodig”. Mensen geven aan nog thuis te wonen en geen ondersteuning nodig te hebben.
Terug- en vooruitkijken!
Mobile Health ontwikkelt zich razendsnel. De uitdagingen zoals privacy en wetgeving, begrijpen van waarom de eindgebruiker iets wel of niet gebruikt en wat dit betekent voor het verdienmodel van de zorg zijn besproken. Kijkend naar de heterogene groep ouderen dienen we ons vooral zorgen te maken om de afwachtende en niet participerende oudere. Juist daar ligt een belangrijke taak voor marketing professionals. Ik ben erg benieuwd waar we met elkaar staan volgend jaar november en kijk al uit naar Mobile Health Congres 2018.
Wie is Edward Wortman?
Edward Wortman gelooft dat de zorgsector kan profiteren van de marketingideologieën, -strategieën en -instrumenten. Van januari tot juli 2017 heeft Edward Wortman onderzoek gedaan naar de rol van weerstand en gamification in de context van M-health onder ouderen. Dit onderzoek is uitgevoerd in het kader van zijn parttime master in Marketing aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Het onderzoek is begeleid door prof. dr. Ruud Frambach.
[/alert_box]
